Maastricht UMC+: operatie IT-innovatie geslaagd

Uittrekbaar Rittal IT rack: betrouwbaar en effectief in de kleine ruimte

Nergens anders volgen technische innovaties elkaar sneller op dan in de medische wereld. Informatietechnologie speelt daarbij vaak een ondersteunende rol, maar de fysieke ruimte voor IT-apparatuur is doorgaans zeer beperkt in ziekenhuizen. Zo ook in het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (Maastricht UMC+). In het kader van het ‘Operatiekamer van de Toekomst’ project, waarvoor het ziekenhuis acht bestaande operatiekamers moderniseerde, ontwikkelden Rittal en SPIE ICS samen met het Maastricht UMC+ een innovatieve IT rack met een uitschuifbaar 19” IT-binnenframe: een ideale oplossing voor beperkte ruimtes.

De ontwikkelingen van ICT in de gezondheidszorg volgen elkaar steeds sneller op. Patiënten en zorgprofessionals willen plaats- en tijdonafhankelijke zorg krijgen en verlenen. Dat vraagt om gebruiksvriendelijke en veilige dataverbindingen voor zowel de patiënt als de zorgverlener. Het uitgangspunt is dat ICT/technologie het zorgproces optimaal moet ondersteunen. In Maastricht resulteerde dat in meerdere grote moderniseringsprojecten: Verbouwing OK-complex, Spoed Eisende Hulp, Huisartsenpost en Acute Zorg.

Netwerk infrastructuur-specialist Math van Duurling werkt nu ruim 18 jaar voor het Maastricht UMC+, waar hij mede verantwoordelijk is voor een goede werking van het uitgebreide datanetwerk. Van Duurling: “In 2007 zijn we gestart met de vernieuwing van ons netwerk. Destijds hadden we 5.200 aansluitingen. Sindsdien is ons netwerk fors gegroeid. Op het huidige netwerk zijn ruim 26.000 werkplekken aangesloten, verspreid over in totaal vijf locaties in de regio. Bijna alle IT-gerelateerde diensten lopen over dat netwerk; niet alleen het dataverkeer tussen PC’s, maar ook ten behoeve van de telefonie, intercom, radio, klokken, camerasystemen en televisie. Daarnaast zijn er tal van gebouwgebonden systemen op het netwerk aangesloten, zoals de luchtbehandeling en WAGO. Je mag dus wel stellen dat een goed functionerende ICT voor dit ziekenhuis onmisbaar is.”

Operatiekamers

Net als in vele andere Nederlandse ziekenhuizen is de beschikbare ruimte voor IT-infrastructuur ook in het Maastricht UMC+ zeer beperkt. De vierkante meters die door technische installaties worden ingenomen genereren immers geen directe financiële opbrengsten voor het ziekenhuis. Daardoor moet de IT afdeling van het Maastricht UMC+ bij elke verbouwing vechten om vierkante meters, terwijl de beschikbaarheidseisen die aan IT-apparatuur in ziekenhuizen worden gesteld juist toenemen.

Van Duurling: “We werken hier met G0, G1 en G2 classificeringen voor de elektrotechniek en in de operatiekamers geldt de hoogste G2 veiligheidsclassificatie. Dit betekent bijvoorbeeld dat de apparatuur goed geaard moet zijn, dat de patiënt goed geaard moet liggen en dat elke netwerkaansluiting van de andere aansluitingen galvanisch gescheiden moet zijn en afzonderlijk de operatiekamer moet worden binnengeleid. Nog niet zo heel lang geleden waren 12 tot 14 netwerkaansluitingen per operatiekamer nodig, nu zijn dat er 80 tot 85. De eisen ten aanzien van de galvanische scheiding maken het onmogelijk om de IT-kasten in de operatiekamers te plaatsen. Daarom is er bij de modernisering van de operatiekamers voor een andere oplossing gekozen: elke operatiekamer heeft op de gang een soort uitstulping van één bij één meter gekregen waarvoor dezelfde veiligheidsclassificaties gelden als voor de operatiekamer zelf. De beperkte ruimte stelde ons voor een uitdaging, want het rack moest op de een of andere wijze toegankelijk worden gemaakt. Gemiddeld moeten er een tot twee keer per week nieuwe kabels worden aangesloten of op andere poorten worden gezet. Dat heeft te maken met de ontwikkelingen rond beeldmanagement. In de operatiekamer worden videobeelden van de lopende operatie op schermen geprojecteerd, zodat ander aanwezig medisch personeel kan meekijken. De ontwikkelingen op dit vlak gaan dermate snel dat er regelmatig technische aanpassingen nodig zijn.

Samen met SPIE ICS hebben we verschillende mogelijkheden onderzocht en ontwerpen getekend. We hebben hier op locatie zelfs schaalmodellen gebouwd en uiteindelijk is daar ook een definitief model uit gerold. Maar toen we eenmaal alles hadden gepatched stonden we opeens voor een serieuze uitdaging. Omdat we hier met Cat 6A patchkabels werken, die een stuk dikker zijn dan reguliere Cat 6 kabels, gingen de deuren niet meer goed dicht. Daar moest iets op worden verzonnen. We zijn toen teruggegaan naar de tekentafel, maar toen bleek de architect de kasten opeens volledig uit de bouwtekeningen te hebben gehaald om ruimte te maken voor wastafels. We hebben toen aangegeven dat we minimaal voldoende ruimte voor een kast van 80 x 80 centimeter moesten hebben. Uiteindelijk is daar in het bouwontwerp toch gehoor aan gegeven. Het was duidelijk dat we het met die zeer beperkte ruimte moesten doen”

Ivo Persoons, Project Manager SPIE ICS: “We kwamen eerst met het idee om rails in de vloer te verwerken, waarover de kast dan naar buiten kon worden getrokken. Een railsysteem heeft echter veel nadelen: er hoopt zich vuiligheid op in de vloerrails en met een kast van 300 kilo blijft zo’n systeem kwetsbaar. De klant was maar voor 80 procent tevreden. Dat is dus 20 procent te weinig. Daarom gingen we op zoek naar marktpartijen die met ons wilden meedenken en we kwamen bij Rittal uit. We wisten dat ze bij Rittal veel productkennis en veel ervaring met Secondary Equipment Room (SER) oplossingen hebben. We wisten ook dat de product managers bij Rittal wel van een technische uitdaging houden.”

Uitrekbaar binnenframe

Rittal Account Manager Dennis Miechels: “Met name klanten in de scheepsbouw, waar de ruimte voor IT racks ook bijzonder beperkt is, maken graag gebruik van deze oplossing. Het uittrekbare binnenframe voor 19″ componenten bleek ook de ideale oplossing voor deze toepassing te zijn. In tegenstelling tot het oorspronkelijke idee van rails op de grond, waarbij al het ijzerwerk naar voren zou moeten worden getrokken, blijft het buitenframe van het rack in deze nieuwe oplossing gewoon staan. Bij onderhoudswerkzaamheden wordt alleen het 19” binnenframe, dat wordt ondersteund door hoogwaardige glijrails met kogellagers, naar buiten geschoven. De kabels zijn verwerkt in rupsbanden die ook in liftinstallaties worden toegepast, waarbij ook alle nodige maatregelen voor het realiseren van een betrouwbare trekontlasting zijn genomen.”

Nico Purnot, Uitvoerder bij SPIE ICS: “Een paar eenvoudige tekeningen, waarop het principe van het uittrekframe werd weergegeven, vormde de basis voor het uiteindelijke ontwerp. Vervolgens is een prototype van het rack gebouwd, getest en aangepast. Er moest onder andere voor worden gezorgd dat alle componenten goed geborgd zouden zijn; je wilt immers niet dat er apparatuur uit de kast kan kan vallen als je het mechanisme van het uittrekframe gebruikt. Ook zijn er deurstoppers geplaatst zodat de mobiele frames niet vanzelf teruglopen. Het resultaat is dat alles soepel loopt en degelijk en betrouwbaar is uitgevoerd.”

In het ziekenhuis valt de innovatieve Rittal IT rack oplossing in goede aarde. Van Duurling: “Alle technische specialisten die sinds het plaatsen van deze kast hier aan het werk zijn geweest, waaronder wijzelf, de specialisten van het bedrijf dat het beeldmanagement-systeem levert en onze collega’s van de instrumentele dienst, zijn enthousiast over dit IT rack met uitschuifbaar 19” binnenframe. Voor toepassingen waarbij de beschikbare fysieke ruimte extreem beperkt en een goede bereikbaarheid van de componenten belangrijk is vormt deze innovatieve IT rack de ideale oplossing.”

Download

Download hiernaast de whitepaper: IT-ontwikkelingen in de zorg: meer efficiëntie en veilige patiëntgegevens. Lees in dit whitepaper wat een micro-computerruimte is en welke functionele, financiële en energie-efficiënte voordelen een dergelijke IT-infrastructuur voor zorginstellingen biedt.